- Fjalia e cila e ka njërën nga vlerat e saktësisë-e saktë ose jo e saktë-quhet gjykim.
- Pra ajo që e dallon cilindo gjykim p është vetia se ai e ka njërën nga vlerat i saktë ose jo i saktë . Kështu themi : v (2 > -7)
  , v (5  {0,1, 2, . . . , 9) , v (  1,5) 1, v (15 : 4)  etj . Mirëpo, në matematikë ekzistojnë edhe gjykime të atilla të cilat, ndonëse shprehin një pohim të caktuar, prapëseprapë ato, në bazë të variablave që e përmbajnë, nuk mund të konstatohet se a janë të sakta, apo jo të sakta . Gjykime të atilla quhen gjykime të hapura ose funksione gjykimesh. Funksione gjykimesh që i përmbajnë variablat x; x, y ; x, y, z ; etj. i shënojmë me F1(Y), F2(x, y), F3(x, y, z) etj. Nga këto që thamë del se funksione gjykimesh janë edhe formulat : 2x2 - x - 10 0, 3x + 5y < -1, (n2 + n - 2)  3, p  q, F1 ~ F2 , ku secila prej tyre shndërrohet në gjykim, kur simbolet e variablave përkatëse x, y, n, p, q, F1 F2 zëvendësohen me objekte konkrete, me vlera të caktuara . Kjo metodë e shndërrimit të gjykimeve të hapura në gjykime quhet metoda e zëvendësimit (metoda e substitucionit) .
- Kuptohet se, në përgjithësi, formulat matematike me variabla janë funksione gjykimesh, të cilat me metodën e zëvendësimit mund të shndërrohen ne gjykime.
- Gjykimi quhet i thjeshtë, nëse asnjë pjesë e tij nuk paraget gjykim më vete, e gjykimi që nuk është i thjeshtë quhet gjykim i përbërë. P. sh . 7
 është gjykim i thjeshtë, ndërkaq „Nëse trekëndëshi ABC është dybrinjënjëshëm, këndet në bazën e tij janë të barabarta" - është gjykim i përbërë dhe përbëhet prej këtyre dy gjykimeve të thjeshta : „Trekëndëshi ABC është dybrinjënjëshëm" dhe „Këndet në bazën e tij (e trekëndëshit ABC) janë të barabarta".
1 .2. VEPRIMET ME GJYKIME
- Gjykimet e përbëra rëndom formohen prej gjykimeve të thjeshta me ndihmen e fjalëve: „jo", „dhe", „ose", „nëse . . . , atëhere . . ." , „atëhere e vetëm atëherë" . Këto fjalë-shprehje quhen lidhëza logjike . Duke përdorur lidhëzat logjike në gjykime kryhen operacione apo veprime themelore logjike. Kuptohet se secili gjykim i ri që formohet prej gjykimeve të dhëna me anën e veprimeve themelore logjike e ka vlerën e vet të saktësisë. Saktësia e gjykimit të përftuar varet vetëm prej saktësisë së gjykimeve që atë e formojnë . Pikërisht kjo varësi shgyrtohet në algjebrën e gjykimeve, meqë asaj nuk i interesojnë përmbajtjet e gjykimeve të formuara, por vetëm vlera e saktësisë së tyre.
1.2.1. NEGACIONI (MOHIMI) I GJYKIMIT
- Veprimi më i thjeshtë logjik që përdoret në gjykime është negacioni (mohimi), të cilit, në gjuhën e zakonshme, i përgjigjet fjalëza „jo" (ose shprehja „nuk është" ).
|
