Jump to content

Dua të di/Ndodhit/Kimi

Nga Wikibooks
Dua të di

Ndodhi
në kimi


Ndodhi në : Matematkë|Fizikë|Kimi|Biologji|Astronomi
Viti Ndodhia Shënim
-3000      Në Misir përfitohet dhe përpunohet hekuri.
-2800      Në Kinë mbillen orizi, soja (Glycina), thekra dhe gruri.
-2500      Sumerët dinë të prodhojnë sapunin.
-2000      Hekuri, bakri, plumbi dhe zinku përfitohen dhe përpunohen në Orient.
-1400      Në Armeni përdoren metoda për prodhimin e llupës së hekurt si dhe për përforcimin e sipërfaqes.
-1370      Egjiptianët shpikin qelqin.
-1200      Pjesa lindore, malore e Mesdheut hynë në kohën e hekurit.
-1000      Në Austri nëpër miniera nxirret bakri;
   Qelqi është tashmë i njohur në Egjipt;
   Populli i Detit të Zi ( Mosinoikët) përdorë xehen e mesingut;
   Në pjesen e mesme të Evropën fillon koha e hekurit.
-610      Anaksimandëri i Miletit (-547) e shpjegon Zoogoninë prej ujit.
-500      Filozofia greke mbi natyrën sipas katër elementeve;
   Anaksagorasi i Klauomenesë (-425), mbron pikëpamjen që thonë se "jeta vije si bashkëveprim i shpirtit dhe substancës";
   Hipokrati mendon se ka qeliza (Gameten | gr. γαμετης) mashkullore dhe femërore.
-492      Empedokli i Agrigentës (-430) i përmbahet tezës për "Zoogonin" prej tokës.
-460      Sipas Demokritit, jeta krijohet sipas rastit nga atomet.
-450      Leukipi e arsyeton mësimin mbi atomin si pjesë të pandashme;
   Filozofi Empedolesi, ligjëron duke pohuar se "substanca as nuk fitohet as nuk humbet";
   Herodoti përshkruan mëndafshin e Indisë.
-440      Hipokrati i Hiosë mendon se ekzistojnë qelizat gametë mashkullore dhe ato femërore.
-420      Demokriti arsyeton mësimet për atomin që thonë se atomet dallojnë vetëm përkrah pozita e tyre gjeometrike.
-388      Platoni themelon "Akademinë" në Athinë.
-384      Aristoteli arsyeton mësimet mbi etninë.
-350      Aristoteli ja arrin që të bëjë klasifikimin e botëkuptimeve mbi shtazët.
-340      Aristoteli krijon teorinë e quajtur "Abiogjeneza" (krijimit të qënjës së gjallë nga substanca e vdekur).
-322      Aristoteli përkrahë teorinë e "katër elementeve" : Zjarri, Ajri, Uji dhe Dheu;
   Teofrasti i Ersosë vije si ligjërues dhe si pasues i Aristotelit.
-300      Teofrasti në punimin e tij "Historia natyrore e bimëve" përshkruan mbi 500 lloje të bimëve, ndër të cilat edhe panxhar sheqerin nga India dhe palmën e kokosit;
   Heropili zbulon se "Truri i njeriut është organi qendror për shqisat dhe krijimin e botëkuptimit".
-95      Lukreci beson në Zoogonisë së rastit; Sipas tij "mbijetojnë vetëm të përsosurit"
-50      Në Siri vije deri tek përpunimi me frymë i qelqit.