Pepili/Komedia Hyjnore/78

Nga Wikibooks

K. X: Rrethi i gjashtë (vazhdim). - Epikurjanët. - Farinata deli Uberti. Karvarkante Kavarkanti.[1]

Nje shtegu t’fshehte po I hyjme t’asaj lugine,
Mes murit edhe vuejtjesh te pafare,
Mesuesi I pari dhe une fill mbas shpine.
<<O mendje e larte, - I thashe, - ti qe me bar
nga rrethi n’rreth, si t’kande, neper ferr,
me fol, plotsome deshirat sa ma pare!
Nder varre a mund t’I shoh shpirtnat e djerre?
E ngritun ja tek asht seicila rrase,
Por kush perjashta koken s’e ka nxjerre!>>
E ai m’u suell: <<Ma zi kane per t’u rrase,
Nga Jozafati kur te kthejne te tane
Me trupat, qe atje siper I kane pase.
Varret e tyne ne kete vend I kane
Ata, qe thone me trup mbaron cdo gja
Dhe me Epikurin t’nje mendimi jane.
Ti sa per pyetjen, qe je tue me ba,
Ketu do marresh gjegje pa vonim,
Dhe per deshire, per t’cilen s’po ban za.>>
E une: <<S’ta fsheh per gja, mesuesi im,
Cka n’zemer kam, vec drue se per se mbarit
S’po flas, - prandej ruej tandin keshillim.>>
<<O ti toskan, qe n’per qytet te zjarrit,
I gjalle po shkon tue fole kaq me urti,
Prano te ndalesh ne kete vend ma s’parit!
Te folnit tand se je e ban deshmi
Nga ai vend bujar, ku leva e ku jetova,
Te cilit ndoshta I dhashe une shume merzi.>>
Nga njani varr aty befas degjova
Tue dale ky za; ne shpirt frika m’u ngjall,
Me u struke ma fort per prisin tim fillova.
Por ai: <<Shpejt sillu, a I ke syte ne balle?
Kqyrma ‘I here Farinaten si asht cue,
Prej belit e perpjete tek e ke gjalle!>>
Une syte I mbaja n’syte e tij ngujue;
E ngrehe ai kishte balle e parzem, gati
Si mos ta bante mall ate ferr t’mallkue.
Kah pa ngurrimin tim, dueret I zgjati
E m’shtyu te ai permes varrezash, prisi,
Tue m’thane: <<Ki mendjen edhe fjalet mati!>>
Kur une te gryka e varrit qeshe, ia nisi
Me pyete, si me pat vrejte njehere idhnueshem:
<<Me thuej, kush qene te paret tu nga fisi?>>
Deshiren ia plotsova I papertueshem,
Asgja s’I fsheha, c’pata ia thashe une,
Prandej, si I rrudhi vetullat mendueshem,
U suell e tha: <<Burrnisht u copetuen
Me partine tone, me mue, me t’paret tane,
Por dy here rrjesht prej meje u shpartalluen.>>
<<Ne u qiten jashte, ata kthyen nga cdo ane, -
I gjegja, - te dy heret e kalueme,
Por kete fare arti tuejt s’e paten nxane!>>
Ne keto fjale duel gropes se zbulueme
Nje tjeter hije, kryet vec iu dallonte,
Besoj se ishte ngrite e gjunjezueme.
Rreth meje ajo veshtroi, si te deshrote
Kend tjeter bashke me mue te shohe aty,
Por, si u kujtue se shpresa I doli kote,
Tha tue vajtue: <<Ne qofte se ti je shty
Ne t’vertin burg per mendje aq te kthille,
Tim bir ku e kam? Pse s’erdhi ai me ty?>>
Tha tue vajtue: <<Ne qofte se ti je shty
Ne t’vertin burg per mendje aq te kthille,
Tim bir ku e kam? Pse s’erdhi ai me ty?>>
Tha tue vajtue: <<Ne qofte se ti je shty
Ne t’vertin burg per mendje aq te kthille,
Tim bir ku e kam? Pse s’erdhi ai me ty?>>
E une: <<Ketu s’po vi I vetem fill;
Ai, qe po pret, kendej m’ka ba me dale,
Guidoja yt fort nuk e pat perfille.>>
Menyra e denimit e ato fjale
Emnin e tij sqarue ma kishin mire,
Prandej n’pergjegje s’pata pse me u ndale.
Vrullshem ne kambe u ngrit, keshtu tue thirre:
<<Si the? S’e pat? Nuk qenka, pra, ne jete?
S’ia perkedhelka syte ma drita e dlire?>>
Kur pa se mpijtas fare kisha mbete
E t’gjegjunit po I vinte me vonese,
Ne shpine ai ra e krye ma s’coi perpjete.
Por ai shpirtmadhi tjeter, me kerkese
Te cilit isha ndale, fytyre nuk ndrroi,
Pa luejte gjymtyre, shtangue vazhdoi te jese.
<<E pse, - mejhere ku kishte mbete filloi, -
ende ate art s’e kane kuptue te mijte,
kjo m’pervelon ma fort se ‘j strat ksisoj!
Por pesdhjete here, te them, nuk ka me ndrite
Fytyra e zonjes qe sundon mbi ne,
E sa randon ai art ti ke me dijte.
Ti shkofsh me e pa persri te amblin dhe!
Por m’thuej: pse aq e prape qyteza jone
Ndaj t’mijve bahet ne cdo ligje te re?>>
E une: <<Kerdija e rande, qe Arbjen tone
Te ngjyhej kuq nga gjaku I derdhun bani,
N’Tempull te tilla urate I shtyn te thone.>>
Si tundi kryet e me te madhe fshani,
<<sa per ate gja, - tha, - vetem sqeshe njimend,
e as pa arsye s’do te kish luejte kurrnjani.
Por une vec qeshe I vetmi ne ate vend,
Kur t’gjithe me shembe Firencen dhane pelqimin,
Qe e mbrojti me balle hape, pa drashte askend.>>
<<Ai farefisi juej e paste paqimin,
por t’lutem, - thashe, - ma zgjidhni njikete nye,
I cili ma ka lidhe ketu gjykimin.
Pata pershtypjen, kur t’degjova ty,
Se shihni qarte cka koha rri tue sjelle,
N’sa per te tashmen s’dini me rrefye.>>
<<Na jemi sikur ai, qe sheh vec thelle
ne largesi, jo afer, - tha atbote, -
kete t’mire e kemi ende nga I larti qjell.
Per c’asht e cjven fill pas orvatje t’kote
Ban mendja jone; sikur mos te na bjere
Lajme ndokush, na s’dijme se c’ndodh ne bote.
Prandej ti e sheh se do te vdese mejhere
Cdo fuqi njohtje qe sot kemi, kur
E s’ardhmes ka me u mbylle e madhja dere.>>
At’here une, tue e ndi vehten fajtuer,
Thashe: <<M’I tregoni atij, qe aty ra,
Se I biri gjalle asht prap si e la dikur;
E n’qe se kur me pyeti s’bana za,
Shpjegoja se me mend ishe tue blue
Dyshimin tim, qe ma ssqaruet tashma.>>
Nderkaq mesuesi prane me grishte mue;
Prandej iu luta une shpirtit te gjore
Shkurt te me thesh me te ke kane gropue.
M’u gjegj: <<Ma se njemije qendrojne ne zgore,
Ketu mbrende ke ate Federik’n e dyte
Dhe Kardinalin; s’flas per tjere mkatnore.>>
Kaq tha e vrik m’u zhduk at’here nga syte;
E u solla kah poeti I lashte, n’mendime
Per t’ashprat fjale qe ma trullosen kryet.
Ai n’ecje u vu; tue m’pa kaq nder trazime,
Me pyeti: <<Pse keshtu te ka humbe filli?>>
E une mejhere ia dhashe pergjigjen time.
<<Kujtesa jote le ta rueje mirfilli
c’tha kunder teje, - foli prisi I larte. –
Tani mbaj vesh! – E gjishtin coi kah qielli. –
Kur te arrish atje te drita e arte
E asaj, qe me sy t’ambel vren gjithsine,
Udhen e jetes do ta shohish qarte.>>
Pastaj nga krahu I majte vazhdoi shtegtine;
Lame murin, shkuem kah mesi, ku kalonte
Nje rruge, qe kryet e qet tej ne lugine,
Ku keqas qelbesina kundermonte.

  1. Nxjerr më 22 Gusht 2009 prej forumishqiptar.com, Komedija Hyjnore - Dante Aligieri, plasuar aty nga Veshtrusja më 23-07-2004, 16:53