Vitviteja/Parlamenti Osman
NË ENCIKLOPEDI
| Parlameti Osman apo Kuvendi i demokratëve borgjez të Perandoris në shpërbërje e sipër. |
1876
[redakto]- Paria e veprimtarëve të Bashkimi i Ri Osman që në histori kanë hyrë si idhtarë të revulucionit shoqëror demokratik borgjez, hartojnë një kushtetut për Perandorin Osmane. (HZ: Ndër ta duket të ketë qenë Myderriz Sheh Haxhí Ymer Prizreni )[1]
- 23 dhjetor : Sultan Abdylhamidi shpall kushtetuten e Perandoris, e cila ishte hartuar nga veprimtarët e Bashkimit të Ri Osman. [1]
1877
[redakto]- 18 janar : Në Stamboll tubohet Asambleja e Madhe - Njësia etnokulturore e gjeopolitike Shqipëri, prej rreth 114 728 km2, u përfaqësuan me 35 deputetë, prej të cilëve 25 shqiptarë.[1]
- 19 mars : filloi Seanca e Parë e rregull e punës së Parlamentit Osman.
- 24 prill : Rusia i shpall luftë Perandoris së mundur të Sulltanit.[1]
1878
[redakto]- 13 shkurt : Sulltani botërishtë merr vendimin për shpërndarjen e Parlamentit Osman. Vendim i cili hynë në fuqi dhe zbatohet në po këtë kohë.[1]
- 3 mars: Me Traktatin e Shën Stefanint, botërishtë merr fund lufta në mes Rusisë dhe Perandorisë Osmane (ana e Sulltanit).[1]
- 3 mars: Perandoria Osmane në Ballkan dhe në Azi humbë rreth 350 000 km2, kurse vetëm në Ballkan 280 000 km2. Serbia, Rumania dhe Mali i Zi fitonin pavarësinë dhe zgjeroheshin territorialisht: Serbia nga 37.7 mijë rritej në 52.7 mijë km2, Mali i Zi nga 4.7 mijë në 15.7 mijë km2 dhe do të formohej autonomia tributare e Bullgarisë me 172.5 mijë km2. Tokat e tjera iu ndanë Rusisë dhe Rumanisë. Turqisë[2] do t’i mbeteshin vetëm rreth 20% të tokave në Ballkan, një rrip toke nga Bosfori deri në Adriatik.[1]
- 1 prill: Përfaqësuesi i Londrës në Stamboll, H. H. Layard, i shkroi Anglisë, se shqiptarët e shikojnë “autonominë' si një ilaç, i cili mund të përdorej kundër të gjitha padrejtësive". ndaj “rënia e pushtetit turk nuk do të jetë përfundimi, por fillimi i Çështjes Lindore”.[1]
- 4 maj: Në Prizren arrinë 30 delegatët e parë të Lidhjes - qëllimi : kundërshtimi i Traktatit të Shën Stefanit. [1]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Muhamet Piraku: (Teksti shqip i rezimesë anglisht të veprës : Myderris Ymer Prizreni - Ora, Zemra dhe Shpirti i Lidhjes Shqiptare 1877-1887, Prishtinë, 2005, fq. 522) në Me rastin e 130 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit marr nga :http://www.sa-kra.ch/literatur2.htm
- ↑ HZ:Fillon transformi zyrtar i emrit të Perandorisë, Më vonë Republika Turke (jo Turkmenistani) d.m.th Turqia merret si trashëgimtare e Perandoris.