Jump to content

Hipi Zhdripi i Gjuhës/13

Nga Wikibooks
Emri dhe vetit e tij në gramatikë
Frymorët Sendet Dukurit
Njerëzit Send. natyrore Natyra
Kafshët Send. njerzore Shoqëria
i përveçëm i përgjithshëm
njëjës shumës
i shquar i pashquar
mashkullor femror
asnjëanës

Emri është pjesë e fjalës me të cilin tregohen qenjet e gjalla (frymorët), qenjet e vdekura (sendet) dhe disa dukuri të përkufizuara.

Vetit

[redakto]

Të gjithë emrat mund të ndahen në grupe varsishtë nga vetitë e tyre dhe rasti i përdorimit të tyre në gramatikë. Pra.:

     - sipas vetisë gjalluese, ndahet në emra të qenjeve të gjalla dhe atyre të vdekura. Ku si emra të qënjeve të gjalla merren gjithçka që merr "frymë" - frymorët ndërsa si të vdekura merren qenjet që nuk marrin "frymë", pra sendet dhe dukurit e ndryshme natyrore dhe shoqërore të cilat janë të përkufizuara brenda gjuhës shqipe.
     - sipas vetisë veçuese, pra përdorimit të emrit për një veti të veçant apo për disa veti të përjithshme të përkufizuara më parë.
     - sipas vetisë sasiore, pra për njëjës apo shumës.
     - sipas vetisë shquese (trajtes), e shquar dhe pa shquar.
     - sipas vetisë gjinore, mashkullore, femërore dhe asnjëanëse.

Veprimet

[redakto]

Shembuj

[redakto]