Hipi Zhdripi i Gjeografisë/së Evropës/punishte

Nga Wikibooks

Mali i Zi


Cèrnagora, von Paić und Scherb Von Paić, Scherb [1] - Veröffentlicht 1846 Gedruckt bei F. Suppan

pika 1: Emri

C`ernagora (nga venetianët "Montenegro" ose "Montenero", turqisht Karadagh, gjermanisht Schwarzberg) pjesë përbëse e herzogthurms zeta, ka marr kornizat nga Ivo C`ernoj, i cili paraqitet si bajraktari (haupling) i malësisë së serbëve të ikur, dhe nga c`ernagorët rrespektohet si baba i fisit. Disa publicistë gabimisht si paraadhëse të emrit, me pyje të lisave gjëmbuese me të cilat ishte e mbuluar rrafnalta malore.

pika 2: Ndodhja

C`ernagora[1] shtrihet në gjërsi të njëjtë me siujdhesen Korsika, me qytetin e lirë Kratau në gajtësi të njëjtë; zgjerohet nga porti i brendëshem Alpenstofe deri thell në brdegdetin Adriatik.

Këtu brigjet e larta formojnë pikën përfundimtare të jashtme të Cernagorës[2], kullat mbrojtëse të saj; nga malet Suturman afër detit (36°, 44' gjatsia lindore), nën 42°,9' gjërsia veriore deri te mali Dormitor, në portin e brendëshem Alpe (36°, 49' gj. lindore) nën 42°55' gj. veriore është zgjerimi më i madhë i Cërnagorës në mes të Alpeve dhe detit. Gjatësia më e madhe shkon nga mali Tërnovo (42°37' gj. veriore) nën 36°,21' gj. lindore deri te mali Kom, në portin e brendëshem Alpe (42°42' gj. veriore) nën 37°13' gj. lindore prej Ferro.

pika 3:Pjesët përbërse

Cërnagra dhe Bërda. Secila [Jenes] është në të vërtet malsia, në të cilën reugjatët e Serbis kishin zgjedhur për vend strehim. Gjitha tokat e bashkuara më vonë, ndërto edhe qarku Kučka, përgjatë vijës së gjirit - Morača e cila së pari më 1831[3] u bashkua me Cërnagoren, nga malet kryesore deri në ramje thirret Bërda.

Që të dyjat, Cënagoa dhe Bërda ndahen në katër nahien.

Cërnagora përbëhet nga katër nahiet: Katunska (nga fjala shqipe "Katun" në dojç "Sennhüte), Cërmnička (sipas lumit Cërnica), Rěčka (sipas vendit Rěka) dhe Lěšanska (sipas lumit Lisica). Bërda përmbanë katër nahiet: Bělopavlić, Piperi, Moračka (sipas lumit Morača) dhe Kučka (sipas [hale Kuči]).

Këto rrethe mbajnë edhe sot emrin Zeta (Zenta).

Nahiet ndahen më tutje në fise [Stämme].

Nahia Katunska përfshinë fiset e reja : Něguš, Cetinje, Ceklić, Bělice, Cuce, Čevo, Komani, Zagarač dhe Pěšivci.

  1. c -ja ilirike (ilirische) tingëllon si bas dojç (?) dj dhe dž afërs. =dsch, `c dhe ć afërs.= tsch, `e - është e tupiturm, vetëm që e cakton rrahjen e "r-së" pasuese; ě tingëllon si je; lj=gl në orgoglio, nj=gn në Siguor, s=ß; š=sch; v=w; z=s, ž=j në jour
  2. Shënim imi: ë=`e
  3. Për këtë shpesh lumi Morača meret si kufiri lindorë i hapsirës së përgjithëshme të Cërnagorës