Ilirët

Ilirët

nga
Wikipedia

redaktor
Hipi Zhdripi

2005

---

Historia e shoqërisë njerëzore fillon që në kohën kur nga kopeja e majmunëve antropoidë u formuan grupet e para të njerëzve primigjenë. Kjo ndarje e njeriut nga bota e kafshëve u krye nëpërmjet një procesi shumë të gjatë, të ndërlikuar dhe të papërsëritshëm. Periudha më e hershme e zhvillimit të kësaj shoqërie primitive njihet arkeologjikisht me emrin e paleolitit (nga greqishtja palaios - i vjetër, lithos - gur) dhe përfshin periudhën afërsisht nga 1 500 000 deri në 10 000 vjet më parë. Kjo epokë ndahet nga ana e saj në paleolit të ulët, të mesëm dhe të lartë. Në vendin tonë nuk janë zbuluar mbeturina kulturore nga paleoliti i ulët, që zë një pjesë të madhe të epokës së pleistocenit e vjen deri në kohën e vërshimit të akullnajave Riss. Gjurmët më të hershme të qenies së njeriut në territorin e Shqipërisë shfaqen në periudhën musteriane, që i përket paleolitit të mesëm (100 000-30 000 vjet më parë). Këto përfaqësohen nga vegla prej stralli të punuara mirë, me forma tipike musteriane, të cilat i kanë shërbyer njeriut primitiv për procese të ndryshme pune që lidheshin drejtpërdrejt me sigurimin e ushqimit të tij të përditshëm. Të tilla vegla, si prefëse, kruese, gërryese, etj., janë gjetur, deri më sot, në stacionin prehistorik të Xarës në rrethin e Sarandës, në stacionin e Kryegjatës, në afërsi të Apolonisë (Fier) dhe në stacionin e Gajtanit në rrethin e Shkodrës

---

Përmbajtia

---

• Paleoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1
• Neoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
  • Ekonomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2
  • Arti .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2
  • Grupet etno-kulturore . . . . . . . . . . . . . . . .2
• Epoka e bronzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
• Epoka e hekurit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
  • Prejardhja e ilirëve. . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
  • Trualli i ilirëve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
  • Fiset më të rëndësishme. . . . . . . . . . . . . 6
  • Vendbanimet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
  • Bujqesia e bagetia . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
  • Prona private . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
  • Federatat fisnore. . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
  • Kultura. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
  • Gjuha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
  • Arti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
    
• Antika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
  • Helenet ne bregdetet ilire. . . . . . . . . . . . 14
  • Shoqeria dhe politika. . . . . . . . . . . . . . . 15
  • Shtetet ilire. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
    • Ekonomia dhe shoqeria. . . . . . . . . . . 16
    • Bujqesia e blegtoria. . . . . . . . . . . . . . 17
    • Tregtia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
    • Skllavopronaret. . . . . . . . . . . . . . . . .19
  • Bardhyli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
    • Fushata maqedonese kunder Ilirise. . .21
    • Kryengritja e 355 para eres sone. . . . .22
    • Organizimi politik i Ilirise. . . . . . . . . . 23
    • Sovraniteti i Dyrrahut dhe Apolonisë. . 24
    • Forcimi i pushtetit mbretëror . . . . . . . 25
  • Fuqizimi i skllavopronarise. . . . . . . . . . . 26
    • Prodhimi zejtar dhe tregtia . . . . . . . . 27
    • Shoqeria dhe politika . . . . . . . . . . . . 28
  • Dyrrahu dhe Apollonia. . . . . . . . . . . . . . 29
  • Renia e dinastise se Glaukise . . . . . . . . 30
  • Epiri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
  • Koinoni (lidhja) e moloseve. . . . . . . . . . . 32
    • Tharypa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
    • Lidhja molose. . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

---

Shënime