Bashkësitë e fundme dhe pafundme: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikibooks
Content deleted Content added
 
Rreshti 19: Rreshti 19:
==Numëri kardinal==
==Numëri kardinal==
Bashkësitë e fundme ekuipotente i kanë ''numër të njëjtë'' elementesh. Bashkësitë e pafundme ekuipotente i kanë ''numrat kardinalë'' <ref>13) Numër kardinal i bashkësisë {{mate|A}} quhet ajo cilësi e saj e cila karakterizon çdo bashkësi {{mate|B}} e barasfuqishme me bashkësinë {{mate|A}} .</ref> të barabartë : d.m .th. :
Bashkësitë e fundme ekuipotente i kanë ''numër të njëjtë'' elementesh. Bashkësitë e pafundme ekuipotente i kanë ''numrat kardinalë'' <ref>13) Numër kardinal i bashkësisë {{mate|A}} quhet ajo cilësi e saj e cila karakterizon çdo bashkësi {{mate|B}} e barasfuqishme me bashkësinë {{mate|A}} .</ref> të barabartë : d.m .th. :
<CENTER> {{mate|A~B {{implikacion}} card A {{=}} card B.}} (...36)</CENTER>
<CENTER> {{mate|A~B {{implikacion}} card A {{Barazim}} card B.}} (...36)</CENTER>


P.sh. : (1) {{mate|card {{numratN}} {{=}} card {{numratZ}} }} ; (2) {{mate|card {{numratNp}} {{=}} card {{numratN}} .}}
P.sh. : (1) {{mate|card {{numratN}} {{Barazim}} card {{numratZ}} }} ; (2) {{mate|card {{numratNp}} {{Barazim}} card {{numratN}} .}}


Numri kardinal i bashkësisë së numrave natyralë {{numratN}} shënohet {{mate|card {{numratN}} {{=}} <math>\aleph</math>{{sub|0}} }} , ( lexo : ''alef zero''), ndërsa i bashkësisë së numrave realë {{numratR}} shënohet {{mate|card {{numratR}} {{=}} c}} dhe thuhet se bashkësia {{numratR}} ka ''fuqinë e kontinuumit''.
Numri kardinal i bashkësisë së numrave natyralë {{numratN}} shënohet {{mate|card {{numratN}} {{Barazim}} <math>\aleph</math>{{sub|0}} }} , ( lexo : ''alef zero''), ndërsa i bashkësisë së numrave realë {{numratR}} shënohet {{mate|card {{numratR}} {{Barazim}} c}} dhe thuhet se bashkësia {{numratR}} ka ''fuqinë e kontinuumit''.
==Bashkësia e numërueshme==
==Bashkësia e numërueshme==
Për shembull, bashkësia e numrave te plotë {{numratZ}} dhe bashkësia e numrave racionalë {{numratQ}} janë ''bashkësi të numërueshme'' (sepse : {{mate| {{numratZ}} ~ {{numratN}} }} dhe {{mate| {{numratQ}} ~ {{numratN}} }} ), ndërkaq bashkësia e numrave realë {{numratR}} nuk është ''bashkësi e numërueshme''.
Për shembull, bashkësia e numrave te plotë {{numratZ}} dhe bashkësia e numrave racionalë {{numratQ}} janë ''bashkësi të numërueshme'' (sepse : {{mate| {{numratZ}} ~ {{numratN}} }} dhe {{mate| {{numratQ}} ~ {{numratN}} }} ), ndërkaq bashkësia e numrave realë {{numratR}} nuk është ''bashkësi e numërueshme''.

Versioni aktual i datës 17 korrik 2020 22:33

Jeni duke lexuar pjesë nga libri në punim e sipër:
Algjebra e përgjithëshme

Shkalla UNI
Gjykimet
Bashkësitë

Relacionet
Pasqyrimet
Veprimet binare
Grupi
Unaza, Trupi dhe Fusha

Jeni duke lexuar pjesë nga libri në punim e sipër:
Algjebra e përgjithëshme

Shkalla UNI
Gjykimet

Bashkësitë
Relacionet

Pasqyrimet

Veprimet binare
Grupi
Unaza, Trupi dhe Fusha

Bashkësitë ndahen në bashkësi të fundme dhe në ato të pafundme.

Përkufizimi[redakto]

Bashkësia A është bashkësi e pafundme, nëse ndonjë nënbashkësi e vërtetë e saj A , është ekuipotente me A , pra : nëse A1 A A1 ~A , bashkësia A është e pafundme.[1]

Bashkësia A është e fundme, nëse asnjë nënbashkësi e vërtetë e saj A1 nuk është ekuipotente me A .

Vetit[redakto]

Për shembull :

 
Fig. 1.14.
- Bashkësia e numrave natyralë është bashkësi e pafundme, seps: ~  ;
- Bashkësia e numrave të plotë është bashkësi e pafundme, sepse: ~ ,
- Bashkësia S e pikave të segmentit është bashkësi e pafundme, sepse nënbashkësia e vërtetë e saj S , ( S1 është bashkësia e pikave të segmentit ( < )) është ekuipotente me S (fig. 1 .14.).
- Bashkësia M e molekulave të ujit në detin Adriatik është bashkësi e fundme, sepse asnjë nënbashkësi e vërtetë e saj nuk është ekuipotente me M .

Numëri kardinal[redakto]

Bashkësitë e fundme ekuipotente i kanë numër të njëjtë elementesh. Bashkësitë e pafundme ekuipotente i kanë numrat kardinalë [2] të barabartë  : d.m .th. :

A~B card A card B. (...36)

P.sh.  : (1) card card  ; (2) card card .

Numri kardinal i bashkësisë së numrave natyralë shënohet card 0 , ( lexo  : alef zero), ndërsa i bashkësisë së numrave realë shënohet card c dhe thuhet se bashkësia ka fuqinë e kontinuumit.

Bashkësia e numërueshme[redakto]

Për shembull, bashkësia e numrave te plotë dhe bashkësia e numrave racionalë janë bashkësi të numërueshme (sepse  : ~ dhe ~ ), ndërkaq bashkësia e numrave realë nuk është bashkësi e numërueshme.

Përkufizimi[redakto]

Bashkësitë që janë ekuipotente me bashkësinë e numrave natyralë quhen bashkësi të numërueshme.[3]


  1. Matematika I dhe II i Entit të Teksteve dhe Mjeteve Mësimore të KSA të Kosovës, Fakulteti Teknik në Prishtinë (1979).
  2. 13) Numër kardinal i bashkësisë A quhet ajo cilësi e saj e cila karakterizon çdo bashkësi B e barasfuqishme me bashkësinë A .
  3. Matematika I dhe II i Entit të Teksteve dhe Mjeteve Mësimore të KSA të Kosovës, Fakulteti Teknik në Prishtinë (1979).