Tokajon/Çanta magjike e Gjeografit: Dallime mes rishikimesh

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

Inline

Versioni i datës 29 mars 2011 20:39

Tokajon
Çanta magjike e Gjeografit

Si quhet	Ça a n'ta	Ça shehë syri e ti
Anija	Anija është një transportuese e pa shmangëshme e çantës së gjeografëve, posaqërisht të atyre që studiojnë sipërfaqen e detit dhe brendin e saj.
Anemografi	Anemografi është instrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar që iu shërben për regjistrimin si të drejtimit, ashtu edhe të shpejtësisë së erës.
Atllasi	Atlasi hynë në çantën e çdo gjeografi.
Barografi	Barografi është lloj bametri, instrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar që shënon vet ndryshimet e shtypjes atmosferike. Vepron mbi parimin e aneroidit.
Baromerptri i Toriçelit	Është instrument matës i shtypjes atmosferike të ajrit, i ndërtuar nga një segment të mbyllur gypi prej qelqi të shënuar me vija, nga një enë të mbushur me sasi të merkurit.
Heliografi	Heliografi është instrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar i cili iu shërben për matjen e diellosjes ose insolacionit, gjegjësisht zgjatjen e shkëlqimit diellor, vlera e të cilit shprehet në orë/ditë, muaj, sezon dhe vit. Prishtina p.sh mesatarisht ka 2048 orë diellosje në vit, Tirana 2561, Hvari 2715, Athina 2655, Vlora 2721 etj.
Higrografi	Hidrografi është instrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar për matjen e ndryshimit të lagështisë së ajërit.
Kompasi (Busolla)	Kompasi ( Busolla) është instrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar dhe mjet i pa zavendsueshëm që shërben për orientimin e hartës dhe në teren.
Kurvimetri	Kurvimetri ështëinstrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar i cili iu shërben pë matjen e larësive për gjat vijave pak të lakuar në mënyrë direkte.
Pluviografi	Pluviografi është instrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar për matjen e të reshurave të shiut.
Pentografi	Petografi- është vegël e cila përdoret për përcjelljen e fenomeneve gjeografike nga një hartë në tjetër në mënyrë mekanike.
Seizmografi	Seizmografi është instrument që hynë në çanten magjike të gjeografëve të specializuar - seizmologëve për regjistrimin e kohës së shfaqjes, forcës dhe regjistrimin e të dhënave të tjera për tërmetet.

@@ Rreshti 23: / Rreshti 23: @@
 |-
 |'''Baromerptri i Toriçelit'''
+|Është instrument matës i shtypjes atmosferike të ajrit, i ndërtuar nga një segment të mbyllur gypi prej qelqi të shënuar me vija, nga një enë të mbushur me sasi të merkurit.
-|<!-- Është fjala për funksionin teknik konkret, e jo për tjera. --> Në vitet 1600, një italian, Evangjelista Toriçeli (Evangelista Torricelli) zbuloi vlerën e trysnisë së ajrit. Mbushi me zhivë një tub qelqi të graduar e të mbyllur nga njëra anë. E ktheu përmbys duke e mbyllur vrimën me gisht dhe e zhyti në një vaskë që përmbante zhivë.
-Kur hoqi gishtin, zhiva zbriti në nivelin 76 centimetra dhe aty u ndal, në atë çast trysnia atmosferike e jashtme që peshonte mbi vaskë ishte në drejtpeshim me atë në brendësi të tubit që ushtrohej nga zhiva.
-Meqë pesha e 76 centimetrave zhivë është 1.033 kilogramë dhe tubi kishte një bazë prej 1 cm2, Evangjelista Toriçeli arriti në përfundim se atmosfera ushtronte një trysni prej pak më shumë se një kilogram mbi çdo centimetër katror të sipërfaqes (1kg/1cm2).
-Instrumenti i shpikur prej Evangelista Toriçelit për matjen e trysnisë quhet barometër. Në fund duhet cekur se Evangjelista Toriçeli ishte fizikan dhe matematikan italian, nxënës i Galile Galileut, dhe ka jetuar relativisht shkurt. Ai u lind në vitin 1608, kurse vdiq më 1647.
 |-
 |'''Heliografi'''