Vitviteja/Sami Frashëri: Dallime mes rishikimesh

Shtoni lidhje
Nga Wikibooks
Browse history interactively
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1: Rreshti 1:
__NOTOC__
<math>{\color{red}Sami\ Frash\ddot{e}ri}</math>
⚫
{|border="2" align=left cellspacing="0" cellpadding="4" rules="all" width="100%" style="margin:2px 0 0em 0em; border-style: solid; border-width: 1px; border-collapse:collapse; font-size:100%; empty-cells:show"
{{NëEn|Sami Frashëri}}<hr>
⚫
{|border="2" align=right cellspacing="0" cellpadding="0" rules="all" width="80%" style="margin:5px 0 1em 1em; border-style: solid; border-width: 1px; border-collapse:collapse; font-size:95%; empty-cells:show"
|colspan="2" align=center style="background:#778899; color:white"|'''Sami Frashëri'''
|colspan="2" align=center style="background:#778899; color:white"|'''Sami Frashëri'''
|- bgcolor="#FFEBCD"
|- bgcolor="#FFEBCD"
Rreshti 7: Rreshti 6:
|- bgcolor="#f5f5f5"
|- bgcolor="#f5f5f5"
|width="50%" align=center|[[Figura:Semseddinsami.jpg|300px|Shemsedi Sami<hr>Sami Frashëri]]
|width="50%" align=center|[[Figura:Semseddinsami.jpg|300px|Shemsedi Sami<hr>Sami Frashëri]]
|width="50%"|
|width="50%" valign=top|
;Dëftime për artikuj në projektin "Wiki Libra" <hr>
:''Pjesë nga:''
[[/2|Kamus Al Alam]]
[[/2|Kamus Al Alam]]
:'' Për Samiun, ... :''
;Dëftime për projekte jashtë projektit "Wiki Libra" <hr>
''provo nëse ekzistojnë:''<br>
[http://www.samifrasheri.org http://www.samifrasheri.org]
[http://www.samifrasheri.edu .edu]
[http://www.samifrasheri.al .al]
<s>[http://www.samifrasheri.com .com] </s>
|-
|-
|colspan="2" align=center style="background:#dcdcdc;"|{{Në|Sami Frashëri}}</small>'''
|colspan="2" align=center style="background:#dcdcdc;"|{{Në|Sami Frashëri}}</small>'''
|-
|colspan="2" style="background:#dcdcdc;"|'''<u>Vitviteja#</u>''' <br>
[[#1850]] [[#1851]] [[#1852]] [[#1853]] [[#1854]] [[#1855]] [[#1856]] [[#1857]] [[#1858]] [[#1859]]
[[#1860]] [[#1861]] [[#1862]] [[#1863]] [[#1864]] [[#1865]] [[#1866]] [[#1867]] [[#1868]] [[#1869]] <br>
[[#1870]] [[#1871]] [[#1872]] [[#1873]] [[#1874]] [[#1875]] [[#1876]] [[#1877]] [[#1878]] [[#1879]]
[[#1880]] [[#1881]] [[#1882]] [[#1883]] [[#1884]] [[#1885]] [[#1886]] [[#1887]] [[#1888]] [[#1889]] <br>
[[#1890]] [[#1891]] [[#1892]] [[#1893]] [[#1894]] [[#1895]] [[#1896]] [[#1897]] [[#1898]] [[#1899]]
[[#1900]] [[#1901]] [[#1902]] [[#1903]] [[#1904]]
[[#data]]
[[#të dhëna]]
[[#burime]]
<pre>
... Hipi Zhdripi select ...
</pre>
|}
|}


⚫
==== 1850 ====

Kronologjia e jetës
⚫
== | 1850 ==
{{NëEn|1850}}
{{NëEn|1850}}
* Lindet në Frashër më 1 qershor, si fëmijë i Halid Frashërit dhe i Emine Mytevelit.<ref name=ANG>[http://www.letersia.fajtori.com/Letersi/E_Rilindjes/Sami_Frasheri/ ANG-Sami Frashëri]</ref><ref name=WI>Enciklopedia e Lirë, Wikipedia - [http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Sami_Frash%C3%ABri&oldid=335571 Sami Frashëri]</ref><ref name=DEW>Die freie Enzyklopädie, Wikipedia - [http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Sami_Frash%C3%ABri&oldid=41528412 Sami Frashëri]</ref>
* Lindet në Frashër më 1 qershor, si fëmijë i Halid Frashërit dhe i Emine Mytevelit.<ref name=ANG>[http://www.letersia.fajtori.com/Letersi/E_Rilindjes/Sami_Frasheri/ ANG-Sami Frashëri]</ref><ref name=WI>Enciklopedia e Lirë, Wikipedia - [http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Sami_Frash%C3%ABri&oldid=335571 Sami Frashëri]</ref><ref name=DEW>Die freie Enzyklopädie, Wikipedia - [http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Sami_Frash%C3%ABri&oldid=41528412 Sami Frashëri]</ref>
<!-- == | 1851 == {{NëEn|1851}} -->
<!-- ==== 1851 ==== {{NëEn|1851}} -->
<!-- == | 1852 == {{NëEn|1852}} -->
<!-- ==== 1852 ==== {{NëEn|1852}} -->
<!-- == | 1853 == {{NëEn|1853}} -->
<!-- ==== 1853 ==== {{NëEn|1853}} -->
<!-- == | 1854 == {{NëEn|1854}} -->
<!-- ==== 1854 ==== {{NëEn|1854}} -->
<!-- == | 1855 == {{NëEn|1855}} -->
<!-- ==== 1855 ==== {{NëEn|1855}} -->
<!-- == | 1856 == {{NëEn|1856}} -->
<!-- ==== 1856 ==== {{NëEn|1856}} -->
== | 1857 ==
==== 1857 ====
{{NëEn|1857}}
{{NëEn|1857}}
* I ati, Halidi dhe i vëllai i madh, {{w|Abdyl Frashëri|Abdyli}}, punojnë në {{w|Janina|Janinë}}, për t´ia, siguruar, ashtu, jetesë familjes në Frashër. <ref name=RQ>Sipas ''Kronologjia e jetës'' në '''Porosia e madhe''' nga {{w|Rexhep Qosja|Rexhep Qosja}}.</ref><ref name=WI />
* I ati, Halidi dhe i vëllai i madh, {{w|Abdyl Frashëri|Abdyli}}, punojnë në {{w|Janina|Janinë}}, për t´ia, siguruar, ashtu, jetesë familjes në Frashër. <ref name=RQ>Sipas ''Kronologjia e jetës'' në '''Porosia e madhe''' nga {{w|Rexhep Qosja|Rexhep Qosja}}.</ref><ref name=WI />
<!-- == | 1858 == {{NëEn|1858}} -->
<!-- ==== 1858 ==== {{NëEn|1858}} -->
<!-- == | 1859 == {{NëEn|1859}} -->
<!-- ==== 1859 ==== {{NëEn|1859}} -->
== | 1860 ==
==== 1860 ====
{{NëEn|1860}}
{{NëEn|1860}}
* I vdes i ati, Halidi, në Janinë. <ref name=RQ />
* I vdes i ati, Halidi, në Janinë. <ref name=RQ />
<!-- == | 1861 == {{NëEn|1861}} -->
<!-- ==== 1861 ==== {{NëEn|1861}} -->
== | 1862 ==
==== 1862 ====
{{NëEn|1862}}
{{NëEn|1862}}
* Në moshën 48 vjeçare i vdes e ëma, Emineja, në Frashër. <ref name=RQ />
* Në moshën 48 vjeçare i vdes e ëma, Emineja, në Frashër. <ref name=RQ />
<!-- == | 1863 == {{NëEn|1863}} -->
<!-- ==== 1863 ==== {{NëEn|1863}} -->
<!-- == | 1864 == {{NëEn|1864}} -->
<!-- ==== 1864 ==== {{NëEn|1864}} -->
== | 1865 ==
==== 1865 ====
{{NëEn|1865}}
{{NëEn|1865}}
* I vëllai i madh, Abdyli, që ishte zot shtëpie, i shpërngul edhe të katër vëllëzërit në Janinë. <ref name=RQ />
* I vëllai i madh, Abdyli, që ishte zot shtëpie, i shpërngul edhe të katër vëllëzërit në Janinë. <ref name=RQ />
* I fillon mësimet në gjimazin e njohur, gjashtëvjeçar, të {{w|Zosimea|Zosimeajve}}, në Janinë. {{w|pesishtja|Persishten}}, {{w|arabishtja|arabishten}} dhe {{w|turqishtja|turqishten}} vazhdon t˙i mësojë te dy myderizë të njohur të Janinës. <ref name=WI />
* I fillon mësimet në gjimazin e njohur, gjashtëvjeçar, të {{w|Zosimea|Zosimeajve}}, në Janinë. {{w|pesishtja|Persishten}}, {{w|arabishtja|arabishten}} dhe {{w|turqishtja|turqishten}} vazhdon t˙i mësojë te dy myderizë të njohur të Janinës. <ref name=WI />
<!-- == | 1866 == {{NëEn|1866}} -->
<!-- ==== 1866 ==== {{NëEn|1866}} -->
<!-- == | 1867 == {{NëEn|1867}} -->
<!-- ==== 1867 ==== {{NëEn|1867}} -->
<!-- == | 1868 == {{NëEn|1868}} -->
<!-- ==== 1868 ==== {{NëEn|1868}} -->
<!-- == | 1869 == {{NëEn|1869}} -->
<!-- ==== 1869 ==== {{NëEn|1869}} -->
<!-- == | 1870 == {{NëEn|1870}} -->
<!-- ==== 1870 ==== {{NëEn|1870}} -->
== | 1871 ==
==== 1871 ====
{{NëEn|1871}}
{{NëEn|1871}}
* Mbaronë gjimnazin "Zosimea" në Janinë, mësonë gjuhë të vjetra e të reja dhe pajiset me një kulturë të gjerë.<ref name=ANG /><ref name=WI />
* Mbaronë gjimnazin "Zosimea" në Janinë, mësonë gjuhë të vjetra e të reja dhe pajiset me një kulturë të gjerë.<ref name=ANG /><ref name=WI />
* I vëllai, Naimi, shkruan dhe e boton ''Gramatikën e persishtes sipas metodës së re''. <ref name=RQ />
* I vëllai, Naimi, shkruan dhe e boton ''Gramatikën e persishtes sipas metodës së re''. <ref name=RQ />
== | 1872 ==
==== 1872 ====
{{NëEn|1872}}
{{NëEn|1872}}
* Shkon në Stamboll për punë, dhe atje vie në kontakt menjëherë me Pashko Vasën, Jani Vreton, Ismail Qemalin, Kristoforidhin, Hoxha Tasinin etj. <ref name=ANG />
* Shkon në Stamboll për punë, dhe atje vie në kontakt menjëherë me Pashko Vasën, Jani Vreton, Ismail Qemalin, Kristoforidhin, Hoxha Tasinin etj. <ref name=ANG />
* Bashkëpunonë me përfaqësuesit më përparimtarë të lëvizjes demokratike-borgjeze turke. <ref name=WI />
* Bashkëpunonë me përfaqësuesit më përparimtarë të lëvizjes demokratike-borgjeze turke. <ref name=WI />
<!-- == | 1873 == {{NëEn|1873}} -->
<!-- ==== 1873 ==== {{NëEn|1873}} -->
== | 1874 ==
==== 1874 ====
{{NëEn|1874}}
{{NëEn|1874}}
* Më 6 prill, bëhet shfaqja e dramës "Besa" në Teatrin e Perandorisë në Staboll. <ref name=DEW />
* Më 6 prill, bëhet shfaqja e dramës "Besa" në Teatrin e Perandorisë në Staboll. <ref name=DEW />
* Në qershor, shkonë në Tripolin e Libisë, ku për 9 muaj drejtonë gazetën zyrtare dygjuhësore - turqisht, arabisht- Tarabulus, të vilajetit. <ref name=DEW />
* Në qershor, shkonë në Tripolin e Libisë, ku për 9 muaj drejtonë gazetën zyrtare dygjuhësore - turqisht, arabisht- Tarabulus, të vilajetit. <ref name=DEW />
== | 1875 ==
==== 1875 ====
{{NëEn|1875}}
{{NëEn|1875}}
* Kthehet prej {{w|Tripoli|Tripoli}}t ku, për disa muaj, kishte qenë i {{w|syrgjynosja|syrgjynosur}}. <ref name=RQ />
* Kthehet prej {{w|Tripoli|Tripoli}}t ku, për disa muaj, kishte qenë i {{w|syrgjynosja|syrgjynosur}}. <ref name=RQ />
== | 1876 ==
==== 1876 ====
{{NëEn|1876}}
{{NëEn|1876}}
* I vdesë parakohe, prej {{w|tuberkulozi|tuberkulozit}}, i vëllai Sherifi. <ref name=RQ />
* I vdesë parakohe, prej {{w|tuberkulozi|tuberkulozit}}, i vëllai Sherifi. <ref name=RQ />
* I vëllai i madh, Abdyl Frashëri, zgjidhet {{w|deputeti|deputet}} i Janinës në {{w|parlamentin osman|parlamentin osman}}. <ref name=RQ />
* I vëllai i madh, Abdyl Frashëri, zgjidhet {{w|deputeti|deputet}} i Janinës në {{w|parlamentin osman|parlamentin osman}}. <ref name=RQ />
== | 1877 ==
==== 1877 ====
{{NëEn|1877}}
{{NëEn|1877}}
* Punonë për një kohë të shkurt në administratet e trupave në Janinë. <ref name=DEW />
* Punonë për një kohë të shkurt në administratet e trupave në Janinë. <ref name=DEW />
* Për shkak të veprimtarisë politike, e syrgjynosin në {{w|ishulli Rodos|ishullin Rodos}}. <ref name=RQ />
* Për shkak të veprimtarisë politike, e syrgjynosin në {{w|ishulli Rodos|ishullin Rodos}}. <ref name=RQ />
* I vdes, prej tuberkulozit, edhe vëllai tjetër, Tahsini. <ref name=RQ />
* I vdes, prej tuberkulozit, edhe vëllai tjetër, Tahsini. <ref name=RQ />
<!-- == | 1878 ==
<!-- ==== 1878 ====
{{NëEn|1878}} -->
{{NëEn|1878}} -->


== | 1879 ==
==== 1879 ====
{{NëEn|1879}}
{{NëEn|1879}}
* Punonë për themelimin e "Shoqërisë së të shtypurit shkronja shqip". <ref name=WI />
* Punonë për themelimin e "Shoqërisë së të shtypurit shkronja shqip". <ref name=WI />
* ''12 tetor'' : Në Stamboll themelohet "Shoqëria e të shtypurit Shronja Shqipe". Njëri nga themeluesit e saj ishte edhe Pashko Vasa, Militonin bashkë me të Sami Frashëri dhe Jani Vretoja. Kryetar i saj u zgjodh Sami Frashëri, 25 vite më i ri se i pari dhe 28 vjetë më i ri se i dyti.<ref name=DEW /><ref name=VehbiBala><tt>Vehbi Bala : PASHKO VASA - portret-monografi, botuar në : Pashko Vasa VEPRA 4, Rilindja, Prishtinë 1989.</tt></ref>
* ''12 tetor'' : Në Stamboll themelohet "Shoqëria e të shtypurit Shronja Shqipe". Njëri nga themeluesit e saj ishte edhe Pashko Vasa, Militonin bashkë me të Sami Frashëri dhe Jani Vretoja. Kryetar i saj u zgjodh Sami Frashëri, 25 vite më i ri se i pari dhe 28 vjetë më i ri se i dyti.<ref name=DEW /><ref name=VehbiBala><tt>Vehbi Bala : PASHKO VASA - portret-monografi, botuar në : Pashko Vasa VEPRA 4, Rilindja, Prishtinë 1989.</tt></ref>


== | 1880 ==
==== 1880 ====
{{NëEn|1880}}
{{NëEn|1880}}
* I vëllai, Naimi, shkruan poemën e shkurtër ''Shqipëria'', e cila disa vjet do të qarkullojë e pabotuar në Shqipëri dhe ndër shqiptarët në {{w|Mërgata shqiptare|botën e huaj}}. <ref name=RQ />
* I vëllai, Naimi, shkruan poemën e shkurtër ''Shqipëria'', e cila disa vjet do të qarkullojë e pabotuar në Shqipëri dhe ndër shqiptarët në {{w|Mërgata shqiptare|botën e huaj}}. <ref name=RQ />
== | 1881 ==
==== 1881 ====
{{NëEn|1881}}
{{NëEn|1881}}
* {{w|Policia|Policia}} turke e zë Abdyl Frashërin afër {{w|Elbasani|Elbasani}}t dhe e dërgon në burgun e Prizrenit. <ref name=RQ />
* {{w|Policia|Policia}} turke e zë Abdyl Frashërin afër {{w|Elbasani|Elbasani}}t dhe e dërgon në burgun e Prizrenit. <ref name=RQ />
Rreshti 90: Rreshti 110:
* ''20 shkurt'' Sami Frashëri i dërgon një letrën Jeronim de Radës.<ref name=VehbiBala/>
* ''20 shkurt'' Sami Frashëri i dërgon një letrën Jeronim de Radës.<ref name=VehbiBala/>


== | 1882 ==
==== 1882 ====
{{NëEn|1882}}
{{NëEn|1882}}
* Është autor i fjalorit dygjuhësh frëngjisht-turqisht "Kamus-i fransevi". <ref name=WI /><ref name=DEW />
* Është autor i fjalorit dygjuhësh frëngjisht-turqisht "Kamus-i fransevi". <ref name=WI /><ref name=DEW />
Rreshti 96: Rreshti 116:
* Naimi është i zënë në punë si këshilltar për botimin e veprave në gjuhën turke në Drejtorinë e Censurës të Ministrisë së Arsimit. <ref name=RQ />
* Naimi është i zënë në punë si këshilltar për botimin e veprave në gjuhën turke në Drejtorinë e Censurës të Ministrisë së Arsimit. <ref name=RQ />
* Naimi ndërmjetëson për dhënjen e lejes për botimin e një reviste kulturore në gjuhën shqipe, në Stamboll, e cila do të fillojë të botohet dy vjet më vonë, më 1884, me titullin ''{{w|revista Drita|Drita}}''. <ref name=RQ />
* Naimi ndërmjetëson për dhënjen e lejes për botimin e një reviste kulturore në gjuhën shqipe, në Stamboll, e cila do të fillojë të botohet dy vjet më vonë, më 1884, me titullin ''{{w|revista Drita|Drita}}''. <ref name=RQ />
<!-- == | 1883 ==
<!-- ==== 1883 ====
{{NëEn|1883}} -->
{{NëEn|1883}} -->


== | 1884 ==
==== 1884 ====
{{NëEn|1884}}
{{NëEn|1884}}
* I vëllai, Naimi, nxjerr lejen për botimin e revistës kulturore ''Drita'', e cila, pas disa numrash, do të titullohet ''{{w|revista Dituria|Dituria}}''. <ref name=RQ />
* I vëllai, Naimi, nxjerr lejen për botimin e revistës kulturore ''Drita'', e cila, pas disa numrash, do të titullohet ''{{w|revista Dituria|Dituria}}''. <ref name=RQ />
Rreshti 105: Rreshti 125:
* Merr në udhëheqje revistën e parë në gjuhën shqipe, Revista Kulturore "Drita". <ref name=WI />
* Merr në udhëheqje revistën e parë në gjuhën shqipe, Revista Kulturore "Drita". <ref name=WI />
* Në bashkëpunim me një shtëpi botuese të ShBA-ve, boton një seri të librave të xhepit ("Cep Kütüphanesi"), me tema popullaririuese të shkencës, nga kjo seri 15 ishin të ti. <ref name=DEW />
* Në bashkëpunim me një shtëpi botuese të ShBA-ve, boton një seri të librave të xhepit ("Cep Kütüphanesi"), me tema popullaririuese të shkencës, nga kjo seri 15 ishin të ti. <ref name=DEW />
== | 1885 ==
==== 1885 ====
{{NëEn|1885}}
{{NëEn|1885}}
* Është autor i fjalorit dygjuhësor arabisht-turqisht "Kamus-i arabi". <ref name=WI /><ref name=DEW />
* Është autor i fjalorit dygjuhësor arabisht-turqisht "Kamus-i arabi". <ref name=WI /><ref name=DEW />
== | 1886 ==
==== 1886 ====
{{NëEn|1886}}
{{NëEn|1886}}
* Në Stamboll, boton "Abetare e gjuhës shqipe" dhe "Shkronjëtore e gjuhës shqipe" (gramatikë e shqipes). <ref name=ANG /><ref name=WI />.
* Në Stamboll, boton "Abetare e gjuhës shqipe" dhe "Shkronjëtore e gjuhës shqipe" (gramatikë e shqipes). <ref name=ANG /><ref name=WI />.
* Naimi, boton poemën atdhetare, ''Bagëti e Bujqësija'', Boton edhe një sërë veprash mësimore-shkollore në shtypshkronjën e shqiptarëve në Bukureshtë. <ref name=RQ />
* Naimi, boton poemën atdhetare, ''Bagëti e Bujqësija'', Boton edhe një sërë veprash mësimore-shkollore në shtypshkronjën e shqiptarëve në Bukureshtë. <ref name=RQ />
== | 1887 ==
==== 1887 ====
{{NëEn|1887}}
{{NëEn|1887}}
* Letrat që me të vëllain, Naimin, ia shkruajnë {{w|Visar Dodani|Visar Dodanit}}, në Bukuresht, tregojnë se sa shumë interesohet për punën e Shoqërisë së shqiptarëve të Bukureshtit, për punët e shtypshkronjës së saj, për dërgimin e librave në Shqipëri për nevojat e shkollës së posahapur shqipe të {{w|Korça|Korçës}} dhe për çëstje tjera arsimore, kulturore dhe politike. <ref name=RQ />
* Letrat që me të vëllain, Naimin, ia shkruajnë {{w|Visar Dodani|Visar Dodanit}}, në Bukuresht, tregojnë se sa shumë interesohet për punën e Shoqërisë së shqiptarëve të Bukureshtit, për punët e shtypshkronjës së saj, për dërgimin e librave në Shqipëri për nevojat e shkollës së posahapur shqipe të {{w|Korça|Korçës}} dhe për çëstje tjera arsimore, kulturore dhe politike. <ref name=RQ />
== | 1888 ==
==== 1888 ====
{{NëEn|1888}}
{{NëEn|1888}}
* Boton gjeografinë "Shkronja". <ref name=ANG /><ref name=WI />
* Boton gjeografinë "Shkronja". <ref name=ANG /><ref name=WI />
<!-- == | 1889 ==
<!-- ==== 1889 ====
{{NëEn|1889}}-->
{{NëEn|1889}}-->
== | 1890 ==
==== 1890 ====
{{NëEn|1890}}
{{NëEn|1890}}
* Nga fundi i vitit, në lagjen e Stabollit, Erenky (Erenköy), ndërton një Villë, ku jetoi me gruan, Emine Veliun, pesë fëmijët e tyre dhe dy fëmijët e vëllaut të madhë të vdekur, Adylit. <ref name=DEW />
* Nga fundi i vitit, në lagjen e Stabollit, Erenky (Erenköy), ndërton një Villë, ku jetoi me gruan, Emine Veliun, pesë fëmijët e tyre dhe dy fëmijët e vëllaut të madhë të vdekur, Adylit. <ref name=DEW />
<!-- == | 1891 ==
<!-- ==== 1891 ====
{{NëEn|1891}} -->
{{NëEn|1891}} -->
== | 1892 ==
==== 1892 ====
{{NëEn|1892}}
{{NëEn|1892}}
* I vdes i vëllai i madh, Abdyli. <ref name=RQ />
* I vdes i vëllai i madh, Abdyli. <ref name=RQ />
<!-- == | 1893 ==
<!-- ==== 1893 ====
{{NëEn|1893}} -->
{{NëEn|1893}} -->
<!-- == | 1894 ==
<!-- ==== 1894 ====
{{NëEn|1894}} -->
{{NëEn|1894}} -->
<!-- == | 1895 ==
<!-- ==== 1895 ====
{{NëEn|1895}} -->
{{NëEn|1895}} -->
<!-- == | 1896 ==
<!-- ==== 1896 ====
{{NëEn|1896}} -->
{{NëEn|1896}} -->


== | 1897 ==
==== 1897 ====
{{NëEn|1897}}
{{NëEn|1897}}
* Në revistën ''{{w|revista Albania|Albania}}'', I vëllai, Naimi, riboton vjershën ''Nga dolli shqipëtari'', por tani e titull të ri: ''Pellazgët-Shqipëtarët''. <ref name=RQ />
* Në revistën ''{{w|revista Albania|Albania}}'', I vëllai, Naimi, riboton vjershën ''Nga dolli shqipëtari'', por tani e titull të ri: ''Pellazgët-Shqipëtarët''. <ref name=RQ />
* Pas reagimeve të ashpra të qeverisë osmane, punimet e tij fillon të i botojë në Bukureshtë. <ref name=DEW />
* Pas reagimeve të ashpra të qeverisë osmane, punimet e tij fillon të i botojë në Bukureshtë. <ref name=DEW />
== | 1898 ==
==== 1898 ====
{{NëEn|1898}}
{{NëEn|1898}}
* Botohen poemat e mëdha, të të vllait, Naimit, ''Istoria e Skënderbeut'' dhe ''Qerbelaja''. <ref name=RQ />
* Botohen poemat e mëdha, të të vllait, Naimit, ''Istoria e Skënderbeut'' dhe ''Qerbelaja''. <ref name=RQ />
* I vëllai, Naimi, është i sëmurë rëndë. <ref name=RQ />
* I vëllai, Naimi, është i sëmurë rëndë. <ref name=RQ />
== | 1899 ==
==== 1899 ====
{{NëEn|1899}}
{{NëEn|1899}}
* Boton në Bruksel, pa emër autori, "Shqipëria ç'ka qenë, ç'është e ç'do të bëhet". <ref name=WI />
* Boton në Bruksel, pa emër autori, "Shqipëria ç'ka qenë, ç'është e ç'do të bëhet". <ref name=WI />
== | 1900 ==
==== 1900 ====
{{NëEn|1900}}
{{NëEn|1900}}
* Boton në gjuhën turke Enciklopedinë e tij "Kamus-ul alâm", në 6 vëllime, ku u jep një vend të dukshëm botës shqiptare, figurave të rëndësishme që ka nxjerrë populli shqiptar gjatë historisë së tij. Aty, jepë njoftime për institucionet shtetërore, arsimore, fetare etj., si edhe të dhëna gjeografike jo vetëm për qytetet dhe qendrat administrative më të rëndësishme të Shqipërisë, por edhe për fshatrat më të njohura.<ref name=WI />
* Boton në gjuhën turke Enciklopedinë e tij "Kamus-ul alâm", në 6 vëllime, ku u jep një vend të dukshëm botës shqiptare, figurave të rëndësishme që ka nxjerrë populli shqiptar gjatë historisë së tij. Aty, jepë njoftime për institucionet shtetërore, arsimore, fetare etj., si edhe të dhëna gjeografike jo vetëm për qytetet dhe qendrat administrative më të rëndësishme të Shqipërisë, por edhe për fshatrat më të njohura.<ref name=WI />
* Në mëgjesin e 19 tetorit<ref name=WI />, në Stamboll, i vdesë i vëllai, Naimi të cilin e varrsë në {{w|Merdyvengoj|Merdyvengoj}}. <ref name=RQ />
* Në mëgjesin e 19 tetorit<ref name=WI />, në Stamboll, i vdesë i vëllai, Naimi të cilin e varrsë në {{w|Merdyvengoj|Merdyvengoj}}. <ref name=RQ />
== | 1901 ==
==== 1901 ====
{{NëEn|1901}}
{{NëEn|1901}}
* Është autor i fjalorit normativ të gjuhës turke, "Kamus-i türki", i cili ruan vlerën e vet të madhe edhe në ditët e sotme. Fjalori "Kamus-i türki"përmban mbi 40 mijë fjalë e shprehje gjuhësore.<ref name=WI /><ref name=DEW />
* Është autor i fjalorit normativ të gjuhës turke, "Kamus-i türki", i cili ruan vlerën e vet të madhe edhe në ditët e sotme. Fjalori "Kamus-i türki"përmban mbi 40 mijë fjalë e shprehje gjuhësore.<ref name=WI /><ref name=DEW />
<!-- == | 1902 ==
<!-- ==== 1902 ====
{{NëEn|1902}} -->
{{NëEn|1902}} -->
<!-- == | 1903 ==
<!-- ==== 1903 ====
{{NëEn|1903}} -->
{{NëEn|1903}} -->


== | 1904 ==
==== 1904 ====
{{NëEn|1904}}
{{NëEn|1904}}
* Pas vdekjes, Samiu la një bibliotekë me 12. 000 tituj. <ref name=DEW />
* Pas vdekjes, Samiu la një bibliotekë me 12. 000 tituj. <ref name=DEW />
* Përderisa eshtart e dy vëllëzërve, Adylit dhe Naimit, më 1937 u barten në Tiran, eshtrat e Samiut për hirë të mburrjes së popullit turkë me Shemsedin Samiun (Şemseddin Sami), mbeten në Stamboll. <ref name=DEW />
* Përderisa eshtart e dy vëllëzërve, Adylit dhe Naimit, më 1937 u barten në Tiran, eshtrat e Samiut për hirë të mburrjes së popullit turkë me Shemsedin Samiun (Şemseddin Sami), mbeten në Stamboll. <ref name=DEW />

== Burimet dhe shpjegime ==
==== data ====
⚫
<small><references /></small>

==== të dhëna ====
Sipas:
⚫
<references />

==== burime ====

{{Kronologjia nga 1440 deri më 1940-të}}
{{Kronologjia nga 1440 deri më 1940-të}}

Versioni i datës 24 korrik 2009 21:37

Sami Frashëri
Jeta dhe Vepra
Shemsedi Sami Sami Frashëri
Dëftime për artikuj në projektin "Wiki Libra"
Pjesë nga:

Kamus Al Alam

Për Samiun, ... :
Dëftime për projekte jashtë projektit "Wiki Libra"

provo nëse ekzistojnë:
http://www.samifrasheri.org .edu .al .com

NË ENCIKLOPEDI
Vitviteja#

#1850 #1851 #1852 #1853 #1854 #1855 #1856 #1857 #1858 #1859 #1860 #1861 #1862 #1863 #1864 #1865 #1866 #1867 #1868 #1869
#1870 #1871 #1872 #1873 #1874 #1875 #1876 #1877 #1878 #1879 #1880 #1881 #1882 #1883 #1884 #1885 #1886 #1887 #1888 #1889
#1890 #1891 #1892 #1893 #1894 #1895 #1896 #1897 #1898 #1899 #1900 #1901 #1902 #1903 #1904 #data #të dhëna #burime 

                                  ... Hipi Zhdripi select ...

1850

1850 NË ENCIKLOPEDI

  • Lindet në Frashër më 1 qershor, si fëmijë i Halid Frashërit dhe i Emine Mytevelit.[1][2][3]

1857

1857 NË ENCIKLOPEDI

  • I ati, Halidi dhe i vëllai i madh, Abdyli, punojnë në Janinë, për t´ia, siguruar, ashtu, jetesë familjes në Frashër. [4][2]

1860

1860 NË ENCIKLOPEDI

  • I vdes i ati, Halidi, në Janinë. [4]

1862

1862 NË ENCIKLOPEDI

  • Në moshën 48 vjeçare i vdes e ëma, Emineja, në Frashër. [4]

1865

1865 NË ENCIKLOPEDI

  • I vëllai i madh, Abdyli, që ishte zot shtëpie, i shpërngul edhe të katër vëllëzërit në Janinë. [4]
  • I fillon mësimet në gjimazin e njohur, gjashtëvjeçar, të Zosimeajve, në Janinë. Persishten, arabishten dhe turqishten vazhdon t˙i mësojë te dy myderizë të njohur të Janinës. [2]

1871

1871 NË ENCIKLOPEDI

  • Mbaronë gjimnazin "Zosimea" në Janinë, mësonë gjuhë të vjetra e të reja dhe pajiset me një kulturë të gjerë.[1][2]
  • I vëllai, Naimi, shkruan dhe e boton Gramatikën e persishtes sipas metodës së re. [4]

1872

1872 NË ENCIKLOPEDI

  • Shkon në Stamboll për punë, dhe atje vie në kontakt menjëherë me Pashko Vasën, Jani Vreton, Ismail Qemalin, Kristoforidhin, Hoxha Tasinin etj. [1]
  • Bashkëpunonë me përfaqësuesit më përparimtarë të lëvizjes demokratike-borgjeze turke. [2]

1874

1874 NË ENCIKLOPEDI

  • Më 6 prill, bëhet shfaqja e dramës "Besa" në Teatrin e Perandorisë në Staboll. [3]
  • Në qershor, shkonë në Tripolin e Libisë, ku për 9 muaj drejtonë gazetën zyrtare dygjuhësore - turqisht, arabisht- Tarabulus, të vilajetit. [3]

1875

1875 NË ENCIKLOPEDI

1876

1876 NË ENCIKLOPEDI

1877

1877 NË ENCIKLOPEDI

  • Punonë për një kohë të shkurt në administratet e trupave në Janinë. [3]
  • Për shkak të veprimtarisë politike, e syrgjynosin në ishullin Rodos. [4]
  • I vdes, prej tuberkulozit, edhe vëllai tjetër, Tahsini. [4]

1879

1879 NË ENCIKLOPEDI

  • Punonë për themelimin e "Shoqërisë së të shtypurit shkronja shqip". [2]
  • 12 tetor : Në Stamboll themelohet "Shoqëria e të shtypurit Shronja Shqipe". Njëri nga themeluesit e saj ishte edhe Pashko Vasa, Militonin bashkë me të Sami Frashëri dhe Jani Vretoja. Kryetar i saj u zgjodh Sami Frashëri, 25 vite më i ri se i pari dhe 28 vjetë më i ri se i dyti.[3][5]

1880

1880 NË ENCIKLOPEDI

  • I vëllai, Naimi, shkruan poemën e shkurtër Shqipëria, e cila disa vjet do të qarkullojë e pabotuar në Shqipëri dhe ndër shqiptarët në botën e huaj. [4]

1881

1881 NË ENCIKLOPEDI

1882

1882 NË ENCIKLOPEDI

  • Është autor i fjalorit dygjuhësh frëngjisht-turqisht "Kamus-i fransevi". [2][3]
  • Naimi me familjen e vet dhe të vëllait, Abdylit, shpërngulet përgjithmonë në Stamboll, ku do të jetojë deri në vdekje. [4]
  • Naimi është i zënë në punë si këshilltar për botimin e veprave në gjuhën turke në Drejtorinë e Censurës të Ministrisë së Arsimit. [4]
  • Naimi ndërmjetëson për dhënjen e lejes për botimin e një reviste kulturore në gjuhën shqipe, në Stamboll, e cila do të fillojë të botohet dy vjet më vonë, më 1884, me titullin Drita. [4]

1884

1884 NË ENCIKLOPEDI

  • I vëllai, Naimi, nxjerr lejen për botimin e revistës kulturore Drita, e cila, pas disa numrash, do të titullohet Dituria. [4]
  • Me urdhërin e sulltanit, të vëllain, Abdyl Frashërin, të burgosur në Prizren, e dërgojnë me familje në Balikesir e, pastaj, në Bandirma të Anadollit, ku mbetet i burgosur dy vjet. [4]
  • Merr në udhëheqje revistën e parë në gjuhën shqipe, Revista Kulturore "Drita". [2]
  • Në bashkëpunim me një shtëpi botuese të ShBA-ve, boton një seri të librave të xhepit ("Cep Kütüphanesi"), me tema popullaririuese të shkencës, nga kjo seri 15 ishin të ti. [3]

1885

1885 NË ENCIKLOPEDI

  • Është autor i fjalorit dygjuhësor arabisht-turqisht "Kamus-i arabi". [2][3]

1886

1886 NË ENCIKLOPEDI

  • Në Stamboll, boton "Abetare e gjuhës shqipe" dhe "Shkronjëtore e gjuhës shqipe" (gramatikë e shqipes). [1][2].
  • Naimi, boton poemën atdhetare, Bagëti e Bujqësija, Boton edhe një sërë veprash mësimore-shkollore në shtypshkronjën e shqiptarëve në Bukureshtë. [4]

1887

1887 NË ENCIKLOPEDI

  • Letrat që me të vëllain, Naimin, ia shkruajnë Visar Dodanit, në Bukuresht, tregojnë se sa shumë interesohet për punën e Shoqërisë së shqiptarëve të Bukureshtit, për punët e shtypshkronjës së saj, për dërgimin e librave në Shqipëri për nevojat e shkollës së posahapur shqipe të Korçës dhe për çëstje tjera arsimore, kulturore dhe politike. [4]

1888

1888 NË ENCIKLOPEDI

  • Boton gjeografinë "Shkronja". [1][2]

1890

1890 NË ENCIKLOPEDI

  • Nga fundi i vitit, në lagjen e Stabollit, Erenky (Erenköy), ndërton një Villë, ku jetoi me gruan, Emine Veliun, pesë fëmijët e tyre dhe dy fëmijët e vëllaut të madhë të vdekur, Adylit. [3]

1892

1892 NË ENCIKLOPEDI

  • I vdes i vëllai i madh, Abdyli. [4]

1897

1897 NË ENCIKLOPEDI

  • Në revistën Albania, I vëllai, Naimi, riboton vjershën Nga dolli shqipëtari, por tani e titull të ri: Pellazgët-Shqipëtarët. [4]
  • Pas reagimeve të ashpra të qeverisë osmane, punimet e tij fillon të i botojë në Bukureshtë. [3]

1898

1898 NË ENCIKLOPEDI

  • Botohen poemat e mëdha, të të vllait, Naimit, Istoria e Skënderbeut dhe Qerbelaja. [4]
  • I vëllai, Naimi, është i sëmurë rëndë. [4]

1899

1899 NË ENCIKLOPEDI

  • Boton në Bruksel, pa emër autori, "Shqipëria ç'ka qenë, ç'është e ç'do të bëhet". [2]

1900

1900 NË ENCIKLOPEDI

  • Boton në gjuhën turke Enciklopedinë e tij "Kamus-ul alâm", në 6 vëllime, ku u jep një vend të dukshëm botës shqiptare, figurave të rëndësishme që ka nxjerrë populli shqiptar gjatë historisë së tij. Aty, jepë njoftime për institucionet shtetërore, arsimore, fetare etj., si edhe të dhëna gjeografike jo vetëm për qytetet dhe qendrat administrative më të rëndësishme të Shqipërisë, por edhe për fshatrat më të njohura.[2]
  • Në mëgjesin e 19 tetorit[2], në Stamboll, i vdesë i vëllai, Naimi të cilin e varrsë në Merdyvengoj. [4]

1901

1901 NË ENCIKLOPEDI

  • Është autor i fjalorit normativ të gjuhës turke, "Kamus-i türki", i cili ruan vlerën e vet të madhe edhe në ditët e sotme. Fjalori "Kamus-i türki"përmban mbi 40 mijë fjalë e shprehje gjuhësore.[2][3]

1904

1904 NË ENCIKLOPEDI

  • Pas vdekjes, Samiu la një bibliotekë me 12. 000 tituj. [3]
  • Përderisa eshtart e dy vëllëzërve, Adylit dhe Naimit, më 1937 u barten në Tiran, eshtrat e Samiut për hirë të mburrjes së popullit turkë me Shemsedin Samiun (Şemseddin Sami), mbeten në Stamboll. [3]

data

të dhëna

Sipas:

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 ANG-Sami Frashëri
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 Enciklopedia e Lirë, Wikipedia - Sami Frashëri
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 Die freie Enzyklopädie, Wikipedia - Sami Frashëri
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 4,23 4,24 4,25 Sipas Kronologjia e jetës në Porosia e madhe nga Rexhep Qosja.
  5. ↑ 5,0 5,1 Vehbi Bala : PASHKO VASA - portret-monografi, botuar në : Pashko Vasa VEPRA 4, Rilindja, Prishtinë 1989.

burime

1440 - 1940
Koherentja 1940 - 2000 Vitviteja
M. Barleti Gj. Buzuku P. Budi L. Matrënga F. Bardhi P. Bogdani N. Frakulla J. Variboba M. Çami N. Veqilharxhi
J. De Rada J. Vreto P. Vasa G.Dara i Riu K. Kristoforidhi Z. Serembe N. Frashëri S. Frashëri ÇAJUPI N. Mjeda
At Fishta ASDRENI Sh. Gjeçovi F. Konica NOLI A. Asllani L. Poradeci E. Koliqi M. Kuteli MIGJENI
P. Marko D. Vetmo Dh. Shuteriqi E. Mekuli V. Ujko Ll. Perrone J. Xoxa M. Camaj M. Isaku F. Arapi
B. Dedaj K. Kandreva N. Jorganqi D. Agolli O. Grillo Dh. Qiriazi A. Shehu Dh. Xhuvani S. Drini B. Xhaferri
I. Kadare T. Laço R. Qosja V. Koreshi A. Pashku A. Shkreli A. Mamaqi Kro550 Kro560 Kro570
Marrë nga "https://sq.wikibooks.org/w/index.php?title=Vitviteja/Sami_Frashëri&oldid=22619"